De zomer ligt achter ons. De laatste tomaten zijn geplukt, de dagen worden korter en buiten ruik je de herfst al in de lucht. Waar de tuin langzaam tot rust komt, is jouw kas nog volop in gebruik. Juist nu is hét moment om je kas herfstklaar te maken.
Met een beetje aandacht voorkom je ziekten, verleng je de levensduur van je kas en zorg je dat je planten in het voorjaar beter starten. Maar het is ook gewoon een heerlijk ritueel: ramen lappen, opruimen, thee mee naar binnen en luisteren hoe de regen zachtjes tikt op het glas.
1. Laat het licht weer binnen
In de herfst en winter telt elk straaltje licht. Omdat de dagen korter worden, is het belangrijk dat je kas zoveel mogelijk daglicht doorlaat. Maak de ramen daarom schoon met warm water en een scheutje groene zeep of een mild afwasmiddel. Voor groene aanslag kun je een biologische algenreiniger gebruiken, maar spoel altijd goed na. Hoe schoner je glas of panelen, hoe meer licht er binnenkomt. Je planten groeien gezonder, en jijzelf merkt meteen hoe helder en fris de kas aanvoelt.
2. Ventilatie en scharnieren nakijken
In de herfst krijg je vaak te maken met koudere, vochtige nachten en soms relatief warme dagen. Dat temperatuurverschil zorgt voor condens in de kas, en dat kan leiden tot schimmel en meeldauw. Controleer daarom of ramen en deuren nog soepel openen en sluiten. Stroef geworden? Smeer de scharnieren met WD-40 of siliconenspray en beweeg ze een paar keer heen en weer.
Overweeg ook eens een automatische raamopener. De cilinder bevat olie die zeer gevoelig reageert op temperatuurschommelingen en uitzet naarmate het warmer wordt. Hierdoor wordt een zuiger naar buiten gedrukt die op zijn beurt het raam opent. Het raam sluit langzaam zodra het koeler wordt. Door het gebruik van één of meerdere automatische raamopeners kan de tuinkas optimaal worden geventileerd, zonder dat er stroom nodig is voor de automatische raamopener. Zo blijft de lucht goed circuleren en houd je de kas gezond.
3. Goten, regenafvoer en regenton
In oktober vallen de bladeren massaal. Voor je het weet, zitten goten en regenpijpen verstopt. Maak ze leeg voordat de herfstbuien echt losbarsten, zo voorkom je lekkage en schade.
Heb je een regenton aangesloten op de kas? In de winter gebruik je vaak minder water, dus laat de ton gedeeltelijk leeglopen of maak hem schoon. Zo voorkom je dat hij bij vorst kapotvriest. In het voorjaar is regenwater juist weer goud waard voor je planten.
4. Opruimen van planten en potten
Zijn je zomergewassen op? Haal ze eruit en ruim ook oude wortelresten weg. Gezonde plantenresten kunnen op de composthoop, maar zieke gewassen voer je beter apart af. Maak potten schoon met een sopje en laat ze goed drogen. Zo start je fris en schoon in het nieuwe seizoen.
5. De bodem voeden en vernieuwen
Na een groeiseizoen heeft de grond in je kas vaak een oppepper nodig. Er zijn verschillende manieren om de bodem weer vruchtbaar te maken:
- Compost toevoegen – geeft langzaam voeding af, verbetert de structuur en maakt de bodem luchtiger. Perfect als basis.
- Organische meststoffen – zoals koemestkorrels of gedroogde kippenmest. Deze zijn makkelijk uit te strooien en geven langere tijd voedingsstoffen af. Ideaal om de bodem snel weer rijk aan stikstof en mineralen te maken.
- Groenbemesters zaaien – zoals mosterdzaad of veldbonen. Deze planten kweek je niet om te eten, maar om de grond te verbeteren. Na een tijdje spit je ze onder; ze verteren en geven voeding terug, terwijl hun wortels de bodem luchtig maken.
Voor de kas zijn organische meststoffen of compost vaak de meest praktische keuze. Groenbemesters werken goed als je de kas een periode leeg wilt laten staan.
6. Vergeet de paden niet
De paden in je kas worden in de herfst vaak glad door vocht en mos. Borstel tegels schoon met warm water en groene zeep, repareer het worteldoek en strooi houtsnippers of grind om ze droog te houden. Zo maak je de kas niet alleen netjes, maar ook veilig om er rond te lopen.
7. Extra warmte vasthouden
Wil je planten overwinteren? Dan helpt isoleren. Bekleed de binnenkant van de kas bijvoorbeeld met noppenfolie; eenvoudig aan te brengen, herbruikbaar en heel effectief. Zo houd je de warmte langer vast en bescherm je je planten tegen nachtvorst.
8. Kruiden en planten overwinteren
De kas is de perfecte plek om planten te beschermen die buiten de winter niet overleven.
- Kruiden: rozemarijn, tijm en laurier blijven goed in de kas. Basilicum gaat meestal dood, maar oregano kan verrassend lang mee.
- Kuipplanten: fuchsia’s, geraniums en olijfboompjes voelen zich veel prettiger in de beschutting. Haal ze voor de eerste vorst naar binnen, snoei licht terug en geef matig water.
Zo verandert je kas in een mini-wintertuin vol geur en groen.
Veel plezier in de herfstkas!
Ook in de herfst kun je zoveel plezier beleven aan je kas. Het is niet alleen een plek om te werken, maar ook om te genieten. Maak een gezellig hoekje vrij met een stoel en een dekentje. Neem een kop thee mee, open een boek of kijk gewoon naar buiten: naar de tuin die langzaam in herfstkleuren verandert, naar de regen die zachtjes tikt op het glas. Door je kas herfstklaar te maken, geef je niet alleen je planten een veilige plek, maar ook jezelf een plek om tot rust te komen.